|
Pozdrav našim astro-amaterima! Javljam se kratkim izvještajem o jednom zanimljivom amaterskoim događaju koji se svake godine održava u British Columbiji, Kanada i koji je vjerovatno jedan od najpoznatijh okupljanja astro-amatera sjevero-zapadnog dijela SAD i zapadne Kanade. Ovo je jedna od “posmatračkih” zvijezdanih zabava, dakle zabava na kojoj nema puno predavanja ili prodaje teleskopa i opreme. Ove godine je to bilo od 19. do 27. avgusta u noćima bez mjesečine. Zbog poslovnih obaveza ja sam bio prisutan samo prvi dan odnosno prvu noć kada je po mojoj procjeni bilo oko 50-ak ljudi iz Kanade i SAD, a bila je prisutna i jedana grupa Japanaca. Bilo je oko 30-ak teleskopa raznih tipova od 15 cm do 50 cm u promjeru.
Zabava se održava na Kobau planini na vrhu visine 1890 metara blizu granice sa saveznom državom Washington. Područje je udaljeno oko 350 km istočno od Vankuvera ili oko 40-ak km od turističkog mjesta Osojos. Klima je na neki način polupustinjska najsličnija području jugoistočne Hercegovine u Republici Srpskoj. Na tom položaju koji je po astroklimatskim mjerenjima najbolji u cijeloj Kanadi, planirana je sredinom 1960-ih izgradnja kanadske nacionalne opservatorije sa teleskopom reflektorom promjera 4 metra koji je trebao nositi naziv Queen Elizabeth II Telescope. Već su bili saliveni osnovni temelji glavne opseratorije kade se iznenada u avgustu 1968. godine odustalo od plana zbog državne odluke da se uđe u izgradnju zajednićke Kanadsko-Francusko-Havajske opservatorije (CFHT) na Havajima gdje su posmatrački uvjeti bili puno bolji i vjerovatno najbolji na planetu. Sve što je danas vidljivo od tog plana je ostatak ogromne betonske platforme na kojoj je trebala biti podignuta glavna 12-sto spratna kupola sa velikom reflektorom. Ono što će naše čitatelje najviše zanimati jesu noćna posmatranja. Na samom početku večeri preko neba je polako prešla Medjunarodna svemirska stanica ISS-Alfa u maksimumu sjajna oko -2 magnitude. Moj Maksutov od 10 cm je bio potpuno neaktivan cijelu noć jer sam većinu vremena proveo posmatrajući kroz 20 cm SCT Meade mog poznanika iz Kalgarija, a početak posmatranja sam započeo sa velikim 50 cm Dobson reflekorom oko kojeg je bila grupica američkih amatera koji su mi velikodušno ponudili da im se pridružim. Teško je riječima opisti ljepotu i detaljnost kuglastih jata u Herkulu M13 i M92 jer je čitavo vidno polje posuto mnoštvom zvijezdica, a pozadina središta jata je salivena u maglicu ogromnog broja zvijezda ispod 16 magnitude, što je davalo trodimenzionalnu dubinu. Budući da sam ljubitelj planetarnih maglica za mene je bogato iskustvo bilo posmatranje po meni najljepših planetarnih maglica sjevernog ljetnog neba. M27 u Lisici, M57 u Liri, NGC6826 u Labudu i NGC6543 u Zmaju. Gledana velikim reflektorom M27 je ogromna maglina sa detaljima u sebi, a bočnim gledanjem vide se tzv. “uši”. M57, pored osnovnog sjajnog prstena vidljiva je i maglina preko središnjeg dijela prstena kao i centralna zvijezda. NGC6826 takozvana “Treptajuća ili Blinking planetary” nije treptajuća u ovako velikom teleskopu jer se veoma lako i stalno pored sjajne maglice vidi i centralna zvijezda 10-e magnitude. Samo u malim teleskopima mjenjanjem središnjeg i bočnog gledanja izgleda da maglica trepti, čas je ima, a čas je nema.
NGC6543 je za mena među najljpešim planeratnim maglicama cjelog
neba. U velikom reflektoru to je sjajni zelenkasto fosforescentni
disk obasjan centralnom zvijezdom. U Vankuveru dana 30.avgusta 2006. (14.09.2006.)
|
• OPREMA, KOPAONIK, OBLACI ALI… • Raport sa ASTROFOTO SAFARIJA «Auto-otpad 2006» • Neki to (ne)vole vruće • Album • Izveštaj o Pomračenju Meseca iz Skoplja
|
