AM Home

am@astronomija.co.yu

 

Kalendar kroz istoriju
O knjizi
Sadržaj
i spisak poglavlja objavljenih u AM

Kalendar
Reč dve o kalendaru

Ovaj mesec
Neke zanimljivosrti o aktuelnom mesecu

 

Sadržaj AM

 

Drago I. Dragović
dragovic@net.yu

>>> Naručite ovu knjigu
 
  Iz knjige Kalendar kroz istoriju
  - KADA JE KOJA ZEMLJA PRIHVATILA
    GREGORIJANSKI KALENDAR
-

Aljaska: oktobra 1867. godine kada su postali deo SAD.

Albanija: decembra 1918. godine.

Austrija: različiti regioni u različito vreme
Brixen, Salzburg i Tyrol: posle 5. oktobra je upisan 16. oktobar 1583. godine,
Carinthia i Styria: posle 14. oktobra je upisan 25. decembar 1583. godine.
(vidite Mađarsku i Čekoslovačku).

Belgija: bila je tada deo Holandije.

Bugarska: neko kaže 1912, a neko 1915. godine. Posle 18. marta je upisan 1. april 1916. godine. 

Kina: različiti autori kažu
posle 18. decembra 1911. je upisan 1.januar 1912. godine,
posle 18. decembra 1928. je upisan 1. januar 1929. godine.

Čehoslovačka: tj. Bohemija i Moravija posle 6. januara 1584. je upisan 17. januar 1584. godine.

Danska (uključena i Norveška): posle 18. februara 1700. je upisan 1. mart 1700. godine.

Egipat: 1875. godine.

Estonija: 1918. godine.

Francuska: posle 9 decembra 1582 je upisan 20 decembar 1582. godine.
Alsace: posle 4. februara 1682. je upisan 16 februar 1682. godine.
Lorraine: posle 16. februara 1760. je upisan 28. februar 1760. godine.
Strasbourg: februar 1682. godine.

Nemačka: različite države u različito vreme
katoličke države u periodu 1583 – 1585. godine,
Prussia: posle 22. avgusta 1610. je upisan 2. septembar 1610. godine.
protestantske države: posle 18 februara je upisan 1. mart 1700.godine.
(mnigo lokalnih varijanti).

Velika Britanija i dominioni (uključijući i ono što se danas naziva SAD):
posle 2. septembra 1752. je upisan 14. septembar 1752. godine. 

Grčka: posle 2. septembra 1924. je upisan 23. mart 1924. godine.
(neki izvori spominju i 1916. i 1920. godinu).

Mađarska: posle 21. oktobra 1587. je upisan 1. novembar 1587. godine. 

Italija: posle 4. oktobra je upisan 15. oktobar 1582. godine.

Japan: različiti autori kažu:
posle 19. decembra 1872. je upisan 1. januar 1873. godine,
posle 19. decembra 1892. je upisan 1. januar 1893. godine,
posle 18. decembra 1918. je upisan 1. januar 1919. godine. 

Letonija: za vreme nemačke okupacije 1915. – 1918. godine.

Litvanija: 1915. godine.

Luksemburg: posle 14. decembra 1582. je upisan 25. decembar 1582. godine.

Holandija (uključujući i Belgiju):
Holland, Zeeland, Brabant, Limburg i južne provincije (sadašnja Belgija): posle 21. decembra 1582. je upisan 1. januar 1583. godine.
Groningen: posle 28. februara je upisan 11. mart 1583. godine.
U leto 1584. godine se vratili na julijanski kalendar, a ponovo je posle 13. decembra 1700. upisan 12. januar 1701. godine.
Gelderland: posle 30.juna 1700. je upisan 12. juli 1700. godine. 

Poljska: posle 4. oktobra 1582. je upisan 15. oktobar 1582. godine.

Portugalija: posle 4. oktobra 1582. je upisan 15. oktobar 1582. godine.

Rumunija: posle 31. marta 1919. je upisan 14. april 1919. godine.
(Delovi zemlje pod pravoslavnnom crkvom su promenili kasnije).

Rusija: posle 31. januara 1918. je upisan 14. februar 1918. godine.
(U istočnim delovima zemlje nije dolazilo do promena sve do 1920. godine).

Švedska (uključujući Finsku): posle 17. februara je upisan 1. mart 1753. godine. (Vidi dole).

Španija: posle 4. oktobra je upisan 15. oktobar 1582. godine.

Švajcarska:
katolički kantoni: 1583.,1584. ili 1597. godine.
protestantski kantoni: posle 31. decembra 1700. je upisan 12. januar 1701. godine.
(Mnogo lokalnih varijanti).

Turska: gregorijanski kalendar je predstavljen 1. januara 1927. godine.

SAD: videti V. Britaniju, čija su tada bili kolonija.

Jugoslavija: (tada Kraljevina SHS)
Srbija: 23. januara 1919. godine.
Ostali su preko austro-ugarske monarhije (katoličke crkve) već koristili novi kalendar. 

Švedska je imala zanimljivu istoriju. Odlučili su se za postepeno prelaženje sa julijanskog na gregorijanski kalendar. Izbacujući svaku prestupnu godinu u periodu od 1700–1740. godine, izostavljeno je 11 suvišnih dana, tako da su se tek od 1. marta 1740. godine usaglasili sa novim kalendarom. U tom periodu do 1740. godine, dakle prethodnih 40 godina, nisu bili usaglašeni ni sa jednim svetskim kalendarom!

Tako 1700. godina (koja je trebalo da bude prestupna u julijanskom kalendaru) nije bila prestupna kod Šveđana ali su greškom 1704. i 1709. to bile. To ih je definitivno udaljilo i od julijanskog i od gregorijanskog sveta, pa su odlučili da se ipak vrate julijanskom načinu računanja vremena. U skladu sa tom odlukom, dodali su jedan dan viška 1712. godini, dobivši tako duplo prestupnu godinu! Znači da je februar 1712. u Švedskoj imao 30 dana!

Kasnije, 1753. godine, Šveđani su prešli na gregorijanski kalendar izbacivanjem 11 dana viška kao i svi ostali.


[1] Sin poznatog fizičara i astronoma Sir Williama Fredericka Hershela i njegov naslednik u istraživanju zvezdanih i nebularnih otkrića. Rođen 1792., umro 1871.

(oktobar 2002.)


| Home | Sadržaj | Galaksija | Sunčev sistem | Teorija i praksa |
| Instrumenti | Istorija i tradicija  | Efemeride |

vrh